Wie wil er nu niet zo’n schattig egeltje in de tuin, of zelfs een complete egel familie?
Als je foto’s of video’s van andere tuinliefhebbers voorbij ziet komen, waar een of meerdere egels lekker door de tuin scharrelen of zich tegoed doen aan het eten dat voor hen klaar is gezet, dan wil je dat toch ook in je eigen tuin?
Veel mensen dragen egels een warm hart toe.
Tenminste, op papier…
Want als we graag egels zien in de tuin, zullen we er ook voor moeten zorgen dat er meer tuinen geschikt zijn voor egels. De nog altijd erg populaire “onderhoudsvrije tuin”, met vooral tegels en een enkele plant in pot, zijn voor egels totaal ongeschikt! Egels hebben graag een niet al te opgeruimde tuin, met voldoende groen voor beschutting, schuilplaatsen en voedsel. Een groenere tuin dus! En niet alleen jouw tuin, maar ook de tuinen er omheen…
Zo maak je jouw tuin geschikt voor egels (en hopelijk ook die van je buren)
Blad en takken niet opruimen in de winter!
Ruim niet te veel op. Laat bladeren, takken en snoeiafval in het najaar en winter liggen in een rustige hoek van de tuin. Bladeren die op paden of je gazon terechtkomen kan je hier prima naartoe vegen. Of je strooit een dikke laag blad tussen de planten in je borders.
Met een “rommelhoekje” in de tuin creëer je een fijne plaats voor een egel om te schuilen of zelfs om te overwinteren.
Maak je tuin toegankelijk
Zorg ervoor dat je tuin voor egels toegankelijk is. Veel tuinen zijn tegenwoordig volledig omsloten door (beton)schuttingen en uitbouwen. Realiseer op een of meerdere plekken een doorgang voor egels. Je kunt bijvoorbeeld een klein gat maken onderaan je schutting in een rustige hoek van de tuin. Zo geef je egels ook de kans om jouw tuin te bereiken. Wel handig als je dit samen met de buren kunt realiseren. Zo verbind je meerdere tuinen met elkaar, zodat de egels zoveel mogelijk tuinen kunnen betreden.
Een doorgang voor een egel (in een schutting of afscheiding) dient ongeveer 14x14cm te zijn. Zo is de doorgang ruim genoeg voor een egel, maar moeilijk toegankelijk voor andere dieren (zoals katten).
Plaats een egelhuis in je tuin
Een egelhuis is een mooie oplossing voor de steeds meer opgeruimde tuinen. Ideaal om jouw tuin geschikt voor egels te maken. Een egelhuis koop je in een tuincentrum, tuinwinkel of soms bij een dierenwinkel. Je kunt natuurlijk ook zelf een egelhuis bouwen. Gebruik bijvoorbeeld de Egelhuis bouwtekening van de Egelbescherming.
Plaats het egelhuis op een rustige en wat beschutte plek in de tuin. Kies een plek die niet erg nat wordt (plaats het egelhuis anders op een tegel om rotting te voorkomen) en voeg een dikke laag droog blad toe aan het egelhuis, zodat een egel hier een warm holletje van kan maken. Dek ook de buitenkant af met een dikke laag blad (wat gaas hierover voorkomt het wegwaaien van het blad). Plaats de opening bij voorkeur naar het noorden. Langs de tuinafscheiding of schutting zullen egels de opening vaak sneller vinden.
Zorg voor een vrij kleine opening in je egelhuis. De doorgang dient ongeveer 14x14cm te zijn. Zo is de doorgang ruim genoeg voor een egel, maar moeilijk toegankelijk voor andere dieren (zoals katten). Een langere tunnel als ingang helpt hier ook bij.
Voldoende bodembedekking en begroeiing rondom het egelhuis maakt de kans op gebruik vele malen groter.
De beste periode voor het plaatsen van een egelhuis is voor oktober. Toch kan je dit jaarrond doen. Tijdens de winter kunnen egels nog wel eens wisselen van verblijf. Eind voorjaar en zomer hebben egels een veilige nestplaats nodig.
Egels voeren
Egels eten voornamelijk insecten. Ze eten echter ook slakken, wat egels extra geliefd maakt onder tuiniers. In een straat met veel groen, zal er voor egels in het seizoen voldoende voedsel zijn. Toch kan bijvoeren wel helpen om egels aan te trekken naar je tuin en om ze goed en vol de winter in te laten gaan en snel aan te laten sterken in het voorjaar.
Egels bijvoeren kan bijvoorbeeld met kattenvoer, hondenvoer of speciaal egelvoer. Kattenvoer brengt echter wel een kans op andere bezoekers met zich mee…
Een laag bakje water is ook gewenst. Geef egels echter nooit melk! Dit is niet goed voor egels en ze kunnen er diarree van krijgen. Zorg er voor dat je het voer en/ of water wel op een veilige plek aanbiedt. Een voederhuisje, met kleine/ smalle toegangstunnel kan hiervoor een goede oplossing zijn.
Jonge egels
In mei/ juni vormen egels paartjes. Vanaf een maand later (tot ongeveer eind september) kunnen er jongen geboren worden. Deze worden geboren in een nest van bladeren, mos en gras. Ook een egelhuis kan hiervoor worden gebruikt. Probeer ook in deze tijd de egels zo weinig mogelijk te verstoren. Zo’n zes weken worden de baby egels zelfstandig en gaan ze zelf op zoek naar eten. Fantastisch om te zien in je eigen tuin!
Egel in winterslaap
In oktober/ november beginnen egels aan hun winterslaap. Ze hebben dan geen voedsel meer nodig en zullen interen op hun reserves. Rond april-mei zullen ze weer op pad gaan. Overigens kan een egel tijdens de winterslaap periode wel wakker worden en actiever worden. Ze kunnen zelfs eind winter nog op zoek gaan naar een nieuwe plek.
Probeer een egel in winterrust nooit te verstoren. Wil je aan de slag met een hoop bladeren, takken of houtblokken? Wacht dan liever het voorjaar af. Als je echt aan de slag moet, controleer dan tenminste vooraf of er een egel onder ligt. De kans is echter heel groot dat je de egel toch verstoort en dat deze op het verkeerde moment op zoek gaat naar een nieuw onderkomen.
Egels vind je ook wel onderin een composthoop. Wees dus voorzichtig en op je hoede, mocht de composthoop in deze periode gedraaid moeten worden. Wacht liever tot het voorjaar.
Zie je rond november nog egels actief in je tuin? Dat is meestal geen goed teken. Je kunt ze nog wat bijvoeren met kattenvoer of egelvoer, zodat ze kunnen aansterken voor de winterslaap.
