September en oktober zijn voor ons de maanden om de balans op te maken.
We blikken graag terug op het tuinjaar (tot nog toe) en kijken alvast vooruit naar volgend jaar.
Nu veel planten al over hun piek zijn, maar de najaarsbloeiers en siergrassen nog hun volle pracht laten zien, is het een goed moment om terug te blikken en plannen te maken.
In deze maand zie je nog steeds het blad, de uitgebloeide stengels of zaadhoofden. Ook de hoogte die de plant daadwerkelijk bereikt heeft in je tuin is nu goed te zien. Dit kan nog wel eens afwijken van hetgeen het label je heeft doen geloven…
Omdat het nog niet lang geleden is dat alles volop in bloei stond (of misschien nog steeds in bloei staat), kan je goed inschatten hoe de planten door het jaar heen groeien en welk effect een aanpassing zou hebben. Ook foto’s van de gemaakte planten vind je nu nog vrij snel terug.
Voor ons tuinliefhebbers is een tuin nooit af.
Er is altijd iets wat beter kan of anders moet…
Het is daarom zinvol om te kijken wat je dit jaar minder goed vond aan je tuin.
Maak notities van dingen die opvallen (of tegenvallen) door het jaar heen. Een soort klein tuindagboek dus. Maak (overzicht)foto’s die goed weergeven hoe een bepaalde border het deed, of bepaalde planten groeiden. Loop regelmatig door je tuin en bedenk wat je graag anders zou willen zien.
Wat ging er fout in de tuin?
Waar ben je minder tevreden over?
Welke planten zijn niet aangeslagen en waarom? Waren er planten die niet wilden groeien, of helemaal wegkwijnden? Bloeiden planten anders dan verwacht (bijvoorbeeld in de verkeerde kleur), bloeiden ze helemaal niet, of droegen fruitbomen en fruitstruiken geen vruchten?
Mis je in een bepaalde periode van het jaar bloei of kleur?
En welke plantcombinatie viel tegen of bleek in de praktijk helemaal niet te werken?
Dit is je kans om je tuin volgend jaar (nog) beter te maken!
Leer van dit jaar en maak aanpassingen waar nodig
Verplaats vaste planten en bladverliezende heesters of bepaal alvast waar je siergrassen, minder winterharde planten en struiken of groenblijvende heesters of bomen straks moeten komen. Met het verplaatsen van deze planten kan je wel beter wachten tot het voorjaar.
Wat gaat goed in je tuin?
Waar ben je juist erg tevreden over?
Zijn er planten die de winter goed hebben overleefd zonder bescherming, ondanks dat ze eigenlijk minder winterhard zijn? Heb je veel kunnen oogsten van je groenten en fruit in potten en bakken? Hebben bepaalde planten het erg goed gedaan in niet ideale omstandigheden, of zijn er (spontane) plantencombinaties die verrast hebben?
Vergeet niet om ook stil te staan bij de dingen die wel goed gingen.
Te vaak vergeten we te genieten, omdat er altijd nog verbetering mogelijk is. Zonde natuurlijk!
Wat ging er fout in onze eigen kleine tuin?
Tijdens het schrijven van dit blog ligt er een notitieboekje op de tuintafel, waarin we door het jaar heen (af ten toe) al wat opmerkingen hebben geschreven. Toch is september het moment voor ons om hier echt werk van te maken.
- We schrijven voor dit tuinjaar bijvoorbeeld dat de bananen onverwacht weer opnieuw uitliepen (wel pas eind mei), terwijl dit jaar voor het eerst de bananenbomen geen winterbescherming hadden gekregen. Dit was nog best spannend, want juist afgelopen winter kwam het kwik meermaals op -12C en zelfs een week op -16C! De bananenbomen waren bovengronds helemaal afgestorven en zijn een stuk kleinere gebleven (minder dan 170cm hoog), maar ze hebben het wel overleefd.
- Onze favoriete klimroos New Dawn bloeide mooi dit jaar. Toch was er vrijwel geen sprake van nabloei (in de meeste jaren bloeit deze soort rijk na). Ook is de roos vrijwel kaal en bladloos geworden (door sterroetdauw), waardoor de minder mooie muur erachter veel meer in het zicht is dan andere jaren.
- Geen enkele Dahlia is weer opgekomen. Van de Dahlia’s die we als test in een (ruime) pot hadden weggezet op een beschutte plek hadden we dit natuurlijk wel verwacht, maar ook de Dahlia’s die we lieten zitten in de volle grond (in een verhoogde border en met dikke mulchlaag) zijn we helaas verloren.
- We noteren ook dat de Calamagrostis Karl Foerster nog niet bloeit. Het waren vrij jonge siergrasjes bij de aanplant, maar we vermoeden dat de plek voor deze rechtopgaande siergrassen toch te veel in de schaduw ligt, waardoor de stengels slap blijven en de bloei zich niet goed ontwikkelt.
- Verder herhalen we een opmerking die we al regelmatig hadden vermeld: Nooit eerder zoveel last van slakken en schade door slakken! Dit terwijl we zeker geen niet diervriendelijke tuin hebben… Alle dieren zijn bij ons welkom (maar slakken wel iets minder)!
Wat ging er wel goed in onze eigen kleine tuin?
Ook goede dingen noteren we. Meestal als afsluiting (en vaak erg in de minderheid, omdat we nu eenmaal een vrij kritische blik hebben)…
We zijn bijvoorbeeld erg tevreden over onze nieuwe Vlinders en Bijen border. Deze border van ongeveer 3 bij 1m, bestaat uit allemaal goede vlinderplanten en ideale bijenplanten, afgewisseld met enkele siergrassen.
Hoewel we een deel van de nieuwe aanplant verloren aan de vele slakken (Achillea, Monarda, Aster) zijn we blij met de planten die wel opkwamen en goed groeien. Zo zijn we lyrisch over de Lythrum, groeit de Persicaria perfect in de schaduw onder de boom en zijn we aangenaam verrast door de resterende en prachtig bloeiende Asters!