Vogels zijn gek op bessen. De meeste bessen zie je in het najaar en winter.
Bessen zijn ideaal vogelvoer!
En wat een kleurenpracht: Al die bessen in de tuin!
Sommige bessen blijven tot ver in de winter hangen. Ze hebben dus lang sierwaarde voor je tuin. Dit zijn bijvoorbeeld bessen die aan het begin van de periode nog te hard zijn.
Bessen zijn er in alle kleuren. De meeste zijn rood of oranje, maar er zijn ook gele bessen, roze bessen, blauwe bessen, zwarte bessen en zelfs witte bessen!
Een goede manier dus om ook in de winter meer kleur in de tuin te krijgen.
Of het echt klopt weten we niet zeker, maar het lijkt er op dat veel vogels eerder voor donkere en rode bessen kiezen, dan de lichter gekleurde of witte bessen… Deze bessen blijven extra lang aan de plant hangen!
Callicarpa (of toch niet?)
Voor een kleine tuin is het extra belangrijk dat de plant niet alleen maar interessant is voor vogels, maar ook voldoende sierwaarde heeft. De ruimte is natuurlijk maar beperkt. De overbekende Callicarpa (schoonvrucht) met de opvallende paarse bessen vinden we dan ook minder geschikt voor de kleine tuin: buiten de bessen om, heeft deze heester maar weinig sierwaarde voor de tuin…
Gelukkig zijn er veel andere bessenplanten met sierlijke bloesems in het voorjaar,
bijzonder gevormd of wintergroen blad, EN een mooie herfstverkleuring!
11 Bessen planten die ook mooi zijn in andere seizoenen
Viburnum opulus (gelderse roos)
Een van de mooiste struiken met bessen is de gelderse roos. In mei-juni zit deze natuurlijk ogende heester vol met schermvormige witte bloemen. Het doet wel wat denken aan een hortensia. In het najaar en winter ontstaan talloze rode bessen, die erg populair zijn onder vogels. Ook krijgt deze plant nog een mooie oranje-rode herfstverkleuring. Deze struik kan wel vrij groot worden, maar is wel klein te houden.
Sorbus aucuparia (lijsterbes)
De lijsterbes is een mooie boom voor de kleinere tuin. Deze boom groeit eerst vooral opgaand en pas op latere leeftijd wordt de kroon breder. Het blad is geveerd van vorm en de boom heeft een wat transparant uiterlijk. In het najaar zit werkelijk de hele boom vol met bessen. Vogels zijn er gek op en vliegen af en aan! Ook is de herfstverkleuring de moeite waard. Er zijn heel veel kweekvarianten. Een aantal bomen blijft nog wat kleiner dan de soort en de beskleur varieert (o.a. rood, wit, roze), maar het lijkt er op dat de “gewone” oranje bessen toch favoriet zijn.
Malus (sierappel)
Sierappels zijn ook erg in trek bij vogels. Met name als de winter al wat verder gevorderd is. Deze bomen zitten vanaf de zomer helemaal vol met kleine appeltjes, die in het najaar hun kleur krijgen. Ook de bloesem is indrukwekkend om te zien. De meeste soorten hebben mooie witte bloesem, sommige roze of donkerroze. De kleur van de appeltjes varieren van rood, oranje en geel. Bekende en mooie soorten zijn Malus Red Sentinel, Evereste, Floribunda, Golden Hornet, Adirondack, Liset, John Downie en Rudolph.
Rosa canina (hondsroos) en Rosa rugosa (rimpelroos)
Iedereen kent natuurlijk de roos. Maar de wilde variant zie je eigenlijk niet heel vaak, hoogstens in oudere gemeenteperkjes. Toch is dit niet terecht. De hondsroos is een mooie plant met mooie (enkele) bloemen, goede geur en slanke rode bottels in het najaar. Hoewel vogels vaak pas wat later beginnen aan rozenbottels, zijn ze er zeker gek op!
De rimpelroos (ook wel Japanse bottelroos) is er in het roze, paars(roze) en wit. De bloemen lijken wat gerimpeld (vandaar de Nederlandse naam). Deze rozen hebben een kenmerkende en sterke, maar heerlijke geur. Rimpelrozen kunnen herbloeien en krijgen dikke oranje-rode rozenbottels. Deze verschijnen in het najaar en kunnen gelijktijdig aan de plant zitten met bloemen en bloemknoppen.
Cotoneaster (dwergmispel)
Dwergmispel is misschien niet de meest bijzondere plant, of heeft in elk geval niet dat imago. Toch is het een hele goede wintergroene bodembedekker (ook voor moeilijke plekken), heeft deze plant mooie witte bloemetjes in het voorjaar en zit de plant helemaal vol met rode bessen in het najaar. Een soort lopend buffet voor vogels! Wellicht toch de moeite waard om eens aan te denken als je een bodembedekker nodig hebt!
Ilex aquifolium (hulst)
Hulst is een wintergroene plant met stekelige bladeren. In het najaar en winter kunnen deze planten helemaal vol zitten met kleine rode bessen, die opvallen tegen het donkergroene blad. Deze plant is zowel geschikt voor een groenblijvende haag, als in een gemengde haag of als solitair. Er zijn ontzettend veel kweekvarianten, waarvan de meeste met (rode) bessen. Zonder stekelig blad kan ook: bijvoorbeeld de JC van Tol.
Crataegus monogyna (meidoorn)
Vroeger zag je overal meidoornhagen. Helaas is deze tijd inmiddels voorbij. Toch is de bijzonder mooie witte bloesem echt de moeite waard. Later in het seizoen ontstaan er heel veel rode tot oranje bessen. Een waar feest voor kleine vogels! Grotere vogels komen er niet in, vanwege de vele takken met doorns. Om diezelfde reden zijn het bomen en struiken waar kleine vogels goed in kunnen schuilen. Niet alleen is de meidoorn een mooie haagplant, maar het is ook een geschikte boom voor in de kleine tuin.
Prunus spinosa (sleedoorn)
Ook sleedoorn wordt niet meer zoveel aangeplant als vroeger. Zeer waarschijnlijk zijn de vele en grote doorns hier de oorzaak van. Toch is de sleedoorn wel de moeite waard. Deze heester heeft een mooie fijne witte bloesem en in het najaar opvallende blauwe bessen. Juist vanwege de doorns is dit een geliefde plant bij veel (kleine) vogels.
Pyracantha (vuurdoorn)
Vuurdoorn is een hele mooie plant, met vele witte bloemetjes in het voorjaar en bessen in het najaar en winter. Het is een groenblijvende heester met mooie kleine donkergroene blaadjes. Je kunt deze plant ook goed als klimplant gebruiken. Er zijn kweekvarianten met rode, oranje en gele bessen. De talloze en kleurrijke besjes blijven overigens bijzonder lang aan de plant, maar voor de winter voorbij is, weten de vogels ze toch echt te vinden. Eigenlijk het enige nadeel aan de plant is ook gelijk een voordeel (voor de vogels dan): de vele doorns.
Lonicera periclymenum (wilde kamperfoelie)
Ook sommige klimplanten krijgen bessen die vogels aantrekken. De wilde kamperfoelie heeft een prachtige en exotisch ogende bloei. Deze wordt gevolgd door felrode bessen. Hoewel deze giftig zijn, is dit voor veel vogels geen probleem.
Parthenocissus (wilde wingerd)
Wilde wingerd is een krachtige groeier en moet in de kleine tuin wel in toom gehouden worden. Toch kan deze plant een hoge saaie muur volledig omtoveren in een sprookjesachtig beeld. Er zijn maar weinig planten met zo’n mooie en intense herfstverkleuring. Ook krijgt wilde wingerd blauw-zwarte bessen waar bijvoorbeeld eksters en lijsters graag van eten.
Nog meer Bessen planten waar vogels graag van eten:
Amelanchier lamarckii (krentenboompje), Berberis vulgaris (zuurbes), Cornus sanguinea (rode kornoelje), Euonymus europaeus (kardinaalshoed), Hedera (klimop), Hippophae rhamnoides (duindoorn), Ligustrum vulgare (liguster), Malus (appel), Morus alba (moerbei), Sambucus nigra (vlier)…
