Een voortuin gebruik je heel anders dan je achtertuin. Een tuinontwerp voor de voortuin moet vooral functioneel zijn. Je moet makkelijk bij de voordeur kunnen komen en bij het raam. Ook moet er een plek zijn voor de kliko’s en misschien wel voor je fiets. Maar het oog wil ook wat… En niet alleen jouw ogen, maar ook die van voorbijgangers, want je voortuin is voor iedereen te zien!
De meeste voortuinen in ons land zijn klein. Bijna altijd kleiner dan de achtertuin. Hoewel ze in de breedte gelijk zijn aan elkaar, zijn voortuinen gemiddeld slechts 4-6 meter diep. Bij nieuwere woningen en nieuwbouw vaak zelfs nog minder dan 3-4 meter diep! Dit kleine formaat heeft een grote impact op het tuinontwerp voor een voortuin. Gelukkig hoef je in de meeste voortuinen geen ruimte te reserveren voor een terras. Dat scheelt weer…
Waar moet je rekening mee houden met een tuinontwerp voor de voortuin?
Naast zaken als de hoeveelheid zon en de samenstelling van de bodem, zijn er voor een tuinontwerp voor je voortuin specifieke aspecten waar je rekening mee moet houden. Een voortuin ontwerpen is toch net even anders… Denk aan de uitstraling en het zicht vanaf de straatkant (curb appeal in het Engels), goede toegang, een functionele tuin, voldoende privacy, veiligheid en geschikte planten voor de voortuin.
De eerste indruk telt!
De voortuin is het visitekaartje van je huis. Oftewel, hoe jouw voortuin erbij ligt en de uitstraling hiervan, is van grote invloed op jouw woning. Hou hier rekening mee met jouw voortuin ontwerp en het kiezen van de materialen en beplanting. Een voortuin die weinig onderhoud vraagt, maar er toch netjes en verzorgd bij ligt, is erg fijn. Een tuinstijl die past bij het karakter en de uitstraling van het huis is helemaal perfect!
Toegang: van en naar je voordeur
Na de uitstraling en het aangezicht, is het pad naar de voordeur misschien wel het allerbelangrijkste onderdeel van het tuinontwerp voor je voortuin. Een goed zichtbaar en goed onderhouden pad naar de voordeur geeft een makkelijke, mooie en veilige toegang tot je huis.
In een voortuin kies je bij voorkeur voor de kortste route. Wil je hier van afwijken, zorg er dan voor dat je een gedwongen route realiseert. Dit voorkomt dat mensen stukjes afsteken en door je borders lopen.
Ook een voldoende breed en verhard pad is erg belangrijk. Je wilt dat mensen in elk jaargetijde makkelijk bij je deur kunnen komen, zonder vieze schoenen.
Wil je voorkomen dat mensen zomaar je tuin inlopen, of heb je dieren of kinderen die je graag in je tuin wilt houden? Plaats dan een hek ter afsluiting. Of kies voor een hekje in combinatie met een mooie dichte haag.
Functie: Waarvoor wil je de voortuin gebruiken?
Is de functie van je voortuin simpelweg de toegang naar je voordeur en het uitzicht vanuit huis of de stoep? Of dient je voortuin ook gebruikt te worden als opslag, bijvoorbeeld voor kliko’s en fietsen? Of misschien zelfs om je auto te parkeren? Bedenk hoeveel ruimte deze elementen nodig hebben en hou hier rekening mee in het tuinontwerp van je voortuin. Natuurlijk is dit afhankelijk van hoeveel kliko’s je hebt, hoeveel (en welk soort) fietsen je kwijt wilt kunnen, of hoe groot je auto is.
Ter indicatie: voor 3 kliko’s heb je ongeveer 2x1m nodig aan ruimte, voor een fietsenschuurtje 2×1,5m en voor een oprit 3x5m. Maak het hoofdpad tenminste 120 centimeter breed.
Wil je ook in je voortuin kunnen zitten? Dan is er ook ruimte nodig voor enkele tuinstoelen of een tuinbank, of misschien toch nog een klein terras (een bistroset kan uitkomst bieden). Je kunt ook zitplekken integreren in het voortuin ontwerp, bijvoorbeeld een vaste zitplek aan of op een verhoogde border.
Privacy met groen
Privacy is belangrijk in de voortuin. Enkele goed geplaatste planten of struiken kunnen je precies voldoende privacy geven, zodat je je in huis (of in de tuin) minder bekeken voelt. En laten we eerlijk zijn, niemand houdt er van om in huis de hele dag bekeken te worden, toch?
Je kunt denken aan groenblijvende planten, struiken en bomen of leibomen voor privacy. Maar mogelijk neem je zo wel meer licht weg uit huis. Vooral in de winter kan dit vervelend zijn. Juist in deze periode zijn mensen veel minder buiten. Je kunt er dus ook heel bewust voor kiezen om bladverliezende planten aan te planten.
Voor de beste privacy is groen op ooghoogte de beste keus. Je kunt dan vanuit huis (bijvoorbeeld op de bank of aan tafel) onder het groen doorkijken naar buiten, maar mensen die voorbij lopen kijken niet naar binnen.
De meeste mensen willen ook graag een soort afscheiding. Waar in de achtertuin meestal wordt gekozen voor een schutting, kiest men in de voortuin (gelukkig) vaker voor een haag of een hekje. Een mooie groene haag is een aanwinst voor elke tuin en biedt ook schuilplaats en voedsel voor dieren, vogels en insecten. Ook hier kan je weer kiezen voor bladverliezende soorten, groenblijvende planten, of een combinatie hiervan.
Bekijk ook onze favoriete haagplanten
Onderhoudsgemak
Misschien ligt het aan ons, maar wij werken toch minder graag in onze voortuin, dan in de achtertuin. Je voelt je toch meer bekeken. Misschien zit je ook niet altijd te wachten op aanspraak, hoewel een praatje met de buren natuurlijk ook gewoon gezellig kan zijn. Hoe dan ook, de meeste mensen willen het liefst een voortuin die niet te veel tijd aan onderhoud kost. Het leven is natuurlijk ook al druk genoeg! Kies daarom voor onderhoudsvriendelijke elementen en planten in je voortuin. Heb je de mogelijkheid om materialen en planten te kiezen die slechts eenmaal per jaar onderhoud nodig hebben? Kies deze dan zeker!
Voorkom tijdrovende elementen als een gazon, een vijver, strakke of snelgroeiende haag, etc. Het helpt ook om het simpel te houden. Kies niet te veel verschillende soorten materialen en planten. Ga voor robuuste planten die zichzelf goed weten te redden. Ook bij droogte, of juist in hele natte omstandigheden.
Lees meer over de onderhoudsvriendelijke tuin
Verlichting voor sfeer en veiligheid
Vaak wordt verlichting vergeten in het voortuin ontwerp. Terwijl juist in de voortuin een goed verlicht pad essentieel is. Zo zie je ook ’s avonds (bijvoorbeeld in de winter) hoe het pad loopt. Verlichting draagt ook bij aan de veiligheid. Een goed verlichte tuin wordt toch minder snel uitgekozen door inbrekers.
Verlichting geeft ook veel sfeer, waardoor jouw voortuin er toch net even uitspringt, als mensen ’s avonds voorbijlopen.
Een duurzame voortuin
Duurzaamheid en biodiversiteit wordt steeds belangrijker in het tuinontwerp, ook in de voortuin. Hier enkele tips voor een duurzame voortuin.
Voorkom wateroverlast
Investeer in een goede afwatering. Ook al zie je hier in eerste instantie ogenschijnlijk niets van terug, niets is zo vervelend als een tuin die telkens blank staat in het najaar, de winter en/ of het voorjaar. Vooral in nieuwbouwwijken is de grond vaak erg in elkaar geklonken en helpt het enorm om de bodem opnieuw los te maken en te verbeteren. Voeg zand of grind toe om de de drainage te verbeteren. Bedenk ook hoe je het water wilt afvoeren (en waar naartoe). Probeer indien mogelijk om minder verharding te gebruiken, of denk aan halfverharding.
Heb je een oprit in je voortuin, dan is dat natuurlijk een groot verhard stuk. Overweeg om hier een deel van te verwijderen, zodat je alleen (brede) sporen overhoudt en in het midden ruimte is voor lage beplanting of bodembedekkers. Dit maakt voor het opvangen en afvoeren van regenwater een groot verschil en het ziet er ook nog mooi uit.
Omgaan met droogte
In veel voortuinen is geen wateraansluiting aanwezig. Nu het voorjaar en de zomers steeds vaker erg droog zijn, wordt het steeds belangrijker dat planten zich ook onder droge omstandigheden goed kunnen redden. Als jij een erg zonnige voortuin hebt, kies dan planten die goed tegen droogte kunnen. Hou de bodem zoveel mogelijk bedekt (met planten of mulchmateriaal), zodat uitdroging minder snel voorkomt.
Ruimte voor dieren en insecten
Hou ook rekening met dieren, vogels en insecten. Omdat voortuinen vaak (deels) open zijn en ze minder intensief worden gebruikt, zijn voortuinen perfect voor tuindieren. Misschien ben je geen fan van een rommelig hoekje in je voortuin, maar ook met moderne elementen kan je bijdragen aan de biodiversiteit. Denk aan een bijenhotel, stapelmuurtje, houtstapel, takkenril, wilgentenen schutting en het laten staan van vaste planten in de winter. Een klein waterelement zou helemaal mooi zijn.
Planten in de voortuin: keep it simple
Eindelijk: het is tijd voor de beplanting! Een mooi tuinontwerp (ook in de voortuin), staat of valt natuurlijk met de beplanting. Het groen in de tuin brengt je tuin tot leven.
Zorg ervoor dat er elk seizoen iets moois te zien is in je voortuin, maar beperk het aantal verschillende soorten planten. Een rustige en nette uitstraling is gewenst. Wissel wel af in bloeikleur en vorm, bladvorm en groeivorm voor een spannend ontwerp en zorg voor voldoende vorm en kleur in de koude maanden.
Een goed beplantingsplan voor de voortuin is meestal relatief simpel en beperkt. Voor ons plantenliefhebbers kan dit nog een hele uitdaging zijn!
Sterke en makkelijke planten
Ga voor makkelijke, robuuste en sterke planten. Je zal altijd zien dat de postbode per ongeluk op overhangende planten stapt, of dat iemand die op visite komt zijn of haar fiets tegen je planten zet. Planten die tegen een stootje kunnen zijn dus zeker gewenst!
Struiken en haagplanten zijn makkelijk in het onderhoud en geven jaarrond vorm aan je voortuin. Veel struiken kunnen ook nog eens lang (en mooi) bloeien. Denk maar aan hortensia’s, Viburnum en vlinderstruiken. Met bladhoudende of groenblijvende planten, zorg je ook in de winter voor een groene structuur. Ze vormen als het ware een kapstok (of achtergrond) voor de andere planten.
Benut de hoogte
Wat ons betreft mag een boompje of boom niet ontbreken in de tuin. Ook al is je voortuin nog zo klein of ondiep, er is altijd hoogte! Denk aan een kleinblijvende boom, zuilboom, bolboom, of een meerstammig boompje. Zo benut je de hoogte in je tuinontwerp.
Ook klimplanten mogen niet ontbreken in je voortuin. De gevel is perfect om enkele mooie klimplanten tegen te laten groeien. Hou er wel rekening mee dat sommige klimplanten hechtwortels aanmaken (zoals klimop en wilde wingerd), wat je misschien liever niet wil op je muur. Klimplanten als clematis, klimrozen, vuurdoorn en kamperfoelie kan je zonder problemen gebruiken.
Juiste plant, juiste plek
Uiteraard geldt voor de beplanting hetzelfde als altijd: Kies de juiste plant voor de juiste plek.
Weet hoeveel zonlicht je voortuin krijgt (ligt deze bijvoorbeeld op het zuiden, of juist op het noorden?), wat voor grond je hebt (zandgrond, kleigrond of veengrond?) en of de tuin erg open of juist beschut is.
Ontwerp jouw eigen voortuin
Met deze tips kan je gelijk aan de slag met jouw eigen tuinontwerp voor de voortuin.
We zijn heel benieuwd: Hoe ziet jouw voortuin er uit? Laat het ons weten en stuur gerust jouw voortuin foto’s.
Meer lezen over tuinontwerp? Bekijk al onze tips op de Tuinontwerp pagina
