Groene stadstuin zonder einde van Marianne (75m²)

Bij een 100 jaar oude benedenwoning in Rotterdam-West ligt deze bijzondere stadstuin van Marianne en Matthijs. Hoewel de tuin eigenlijk 5 bij 15 meter is, lijkt de tuin nog veel groter: De tuin is namelijk open gehouden naar de buren! Er zijn maar liefst vijf tuinen op deze manier met elkaar verbonden. Zo geniet je (samen) van een enorme tuin, midden in de stad! Echt een tuin zonder einde dus…

Marianne deelt haar tuinfoto’s ook via Instagram en Facebook. Volg haar via @Mariannebakelaar en Marianne’s FB pagina, voor nog veel meer prachtige foto’s van haar tuin. Haar foto’s komen (gelukkig) ook regelmatig voorbij in onze eigen FB groep voor de kleine Tuin. Met haar achtergrond als beeldend kunstenaar en fotograaf, maakt ze echt fantastische beelden van haar tuin en planten!

Beter een goede buur…

Het is natuurlijk wel heel bijzonder om zo’n open tuin te hebben naar je buren. Vooral in de stad! Gelukkig houden alle buren (ieder op eigen wijze) van een groene tuin. Ook komen bepaalde planten en plantgroepen terug in alle tuinen. Zo ontstaat toch een mooie samenhang. Zeker in de zomer, wanneer alles groeit en bloeit, ziet het er heel groen en weelderig uit. Het lijkt net één grote tuin! “De Engelsen hebben daar een leuke naam voor: Borrowed landscape, oftewel geleend landschap. In dit geval dan een geleende tuin.” aldus Marianne.

Het ontstaan van de tuin

Door de jaren heen is de tuin gegroeid zoals het nu is, maar de open doorgang is er altijd al geweest. Toen Mariannne hier kwam wonen, was de tuin van de directe buren grotendeels dichtbegroeid. De toenmalige bewoner (een oude dame) deed vrijwel niets aan haar tuin. Toen zij verhuisde kwamen er nieuwe buren die wel graag een mooie tuin wilden. Toen is er zelfs een paadje gemaakt tussen de tuinen, zodat deze in elkaar overlopen.

In het begin waren er ook in de tuin van Marianne vooral grote bomen en struiken. Er stonden twee kerstbomen en drie flinke vlinderstruiken. Een grote esdoorn in slechte staat is al aan het begin verwijderd. De tuin lag grotendeels in de schaduw. Het was dus van belang om meer licht te creëren in de tuin, zodat er meer mogelijk zou zijn.

Ligging in de schaduw

Het is een echte halfschaduw tuin. De ligging van de tuin is op het noord-oosten. De tuin krijgt ’s ochtends zon en deze blijft in de zomer tot ongeveer zes uur ’s avonds in (delen van) de tuin. In het najaar en in de winter verdwijnt de zon helemaal uit de tuin, om vervolgens vanaf half februari weer heel voorzichtig terug te keren. Omdat de zon telkens verder over de tuin schuift, is het voor Marianne een hele puzzel geweest om te bepalen welke plant waar het beste gedijt. Dit geldt vooral voor veel van de hogere planten met een weelderige uitstraling (waar ze zo van houdt).

Indeling van de tuin

Bij het huis vind je het grote terras. Je kunt hier lekker buiten eten, of heerlijk op de bank genieten van de ochtendzon. Verder is er de “kweek-werkhoek” van Marianne, met een oppot tafel en een fijne tuinkast, compleet met mini daktuintje bovenop. Eén van de trappen naar het huis fungeert als etagère voor diverse planten in potten, kweekplanten en planten die er overwinteren. Door een overhangend balkon, blijven deze planten droog. Ideaal voor planten die niet te nat mogen staan in de winter.

Achterin de tuin is een tweede terrasje, met een éénpersoons zitje, op de meest zonnige plek in de tuin en tamelijk beschut. Hier kan het dan ook lekker warm worden. In de zomer groeien de planten daar weelderig om je heen, wat het tot een mooi besloten zitje maakt.

Centraal in de tuin, achter het grotere terras, is er een vijver. De groot gegroeide toverhazelaar (Marianne’s trots) staat hier ook. De vijver barst van het leven en ook de border rondom, is een toevluchtsoord voor allerlei (water)dieren: bruine kikkers, watersalamanders en enkele padden. Rond de vijver zijn veel schuilplekken voor deze zeer gewenste dieren.

Niet helemaal open

De tuin is trouwens niet helemaal open naar alle buren. Bij het huis is er een stukje schutting, met ook de tuinkast. Aan de rechterkant (vanaf het huis gezien) is er geen afscheiding, maar een gezamenlijke border. Aan de linkerkant is er een lage schutting. Dit voor de veiligheid van de jonge kinderen van de buren, vanwege de vijver in de tuin.

Veel groen

Ongeveer twee derde van de tuin bestaat uit borders. Deze zijn letterlijk tegel voor tegel ontstaan, omdat ze er in het begin telkens weer wat tegels uithaalde, om te borders te vergroten. De huidige indeling is door de jaren heen ontstaan. De tegels gingen niet verloren: ze zijn op verschillende plekken in de tuin hergebruikt als stapelmuurtjes.

Potten en manden

Er zijn veel potten en manden aanwezig in de tuin. Achterin de tuin is een gestapelde border gemaakt van potten met vaste planten. Met behulp van stoeptegels laat Marianne de hoogte van de verschillende potten verspringen. Zo krijg je een heel speels effect. De loze ruimte tussen de potten vult ze met groenafval en gevallen blad uit de tuin. Dit composteert na verloop van tijd en geeft prima compost. Tegelijkertijd is het ook een ideale overwinteringsplek voor de vele kleine amfibieën in de tuin.

De andere potten en manden worden gebruikt voor seizoensbeplanting. In het voorjaar zijn ze gevuld met de mooiste bloembollen, zoals tulpen. In de zomer kweekt Marianne Salvia’s en Dahlia’s in de manden.

De favoriete planten van Marianne

In de borders staan voornamelijk vaste planten, siergrassen en hortensia’s. Tussen de vaste planten zitten zeker ook planten die door de bekende tuinontwerper Piet Oudolf veel worden gebruikt. Marianne is groot fan van deze beplantingsstijl. Toch kan dit lastig zijn in de schaduw. Hogere siergrassen die het bijvoorbeeld goed doen in de halfschaduw zijn diamantgras (Calamagrostis brachytricha) en pijpestrootje (Molinia). Lampenpoetsergras is ook een van haar favorieten, maar helaas moet ze die bijna elk jaar opnieuw kopen, omdat deze bij haar niet goed wil groeien in de schaduw. Ook heeft Marianne veel Carex (zegge) aangeplant als tussenbeplanting. Bijvoorbeeld Carex ‘Everest’ en ‘Ice Dance’ (witbont), ‘Variegata’ en ‘Evergold’ (geelbont). Deze zijn perfect voor in de schaduw.

Marianne is dol op tulpen en die doen het heel goed in de manden! In de zomer is onder andere Dahlia ‘Bright Eyes‘ favoriet in diezelfde manden.

Met haar achtergrond in fotografie, maakt Marianne werkelijk de mooiste beelden in haar eigen tuin. Geniet mee met haar favoriete planten en prachtige tuinfoto’s:

Trots van de tuin

De trots van de tuin is de centraal geplante Hamamelis x intermedia ‘Pallida’ (toverhazelaar). Deze staat bij de vijver. De toverhazelaar is ooit als kleine struik geplant en inmiddels zo’n 3,5 meter hoog en 4 meter breed, met een mooie open vorm. De prachtige gele bloemen geuren heerlijk! Deze grote verticaal in de tuin creëert een prachtige doorkijk en maakt de tuin spannender. In het najaar is er nog de mooie herfstverkleuring: bijna lichtgevend goudgeel! Dit combineert fantastisch met de twee rode Japanse esdoorns.

Voor Marianne is haar tuin heel belangrijk en de tuin heeft veel betekenis voor haar: “De tuin is als een magische wereld op een klein oppervlakte waarin ik mij volledig kan onderdompelen, de tijd kan vergeten en de wereld daarbuiten. Ze noemen het niet voor niets het kleine paradijs.”

Piet Oudolf in de schaduw

Al sinds begin jaren ’90 is Marianne fan van de tuinontwerpen en plantenkeuze van Piet Oudolf. Hoewel hij toen nog lang zo bekend niet was als nu, waren de planten die hij gebruikte en de manier waarop hij dit deed, toen al een echte eye-opener voor Marianne.

Veel van de planten die Piet Oudolf gebruikt zijn echte zonliefhebbers. Dat zou in Marianne’s (half)schaduwtuin in Rotterdam niet werken. Maar er zijn meer aspecten van zijn stijl die je kunt overnemen: Denk aan planten met een mooi wintersilhouet, planten die in meerdere seizoenen mooi zijn (ook in de fase van het bovengronds afsterven) en bijvoorbeeld mooie zaden hebben en mooi verdrogen en planten met bijzondere herfstkleuren. Ook het werken met verschillende bloemvormen, bladvormen en contrasten maakt een border spannender. Hierin volgt ze de zogenoemde “Matrix beplanting”, waarbij je een interessante plantcombinatie maakt in verschillende lagen, die jaarrond mooi is en dit vervolgens herhaalt door je tuin of border heen.

Om de juiste planten te vinden voor haar halfschaduw tuin, experimenteert ze veel met Piet Oudolf planten. Het is een kwestie van uitproberen: Sommige zonliefhebbers blijken ook in de halfschaduw tot hun recht te komen, of zijn bijvoorbeeld geschikt voor de meest open en zonnige plek in haar tuin. Vaak worden deze planten wel iets langer en minder weelderig, maar dat vind ze niet zo erg.

Tips voor het “Marianne effect”

Wil jij ook zo’n mooie tuin met een groene en natuurlijke uitstraling, vol met prachtig bloeiende planten? Marianne volgt een aantal spelregels om dit effect te bereiken:

Juiste plant, juiste plek

Juiste plant, juiste plek is een hele belangrijke regel: Een echte zonliefhebber moet je niet in de schaduw zetten, een natte voeten plant niet te droog. Sommige planten doen het echter verrassend goed op andere plekken. De kattenstaart (Lythrum salicaria) groeit van nature aan de waterkant. Toch is een plek in de border, ook met meer zon en drogere grond geen probleem.

In de schaduw kiest ze voor de echte schaduwplanten, maar op de meest warme en zonnige plekken experimenteert ze graag.

Mooi in elk seizoen

Probeer elk seizoen in te vullen met bloei momenten, om zo echt te kunnen genieten van alle seizoenen.

“In de winter, rond eind december, begint de bloei van mijn inmiddels 17 jarige Hamamelis ‘Pallida’. Een mooie geel bloeiende Toverhazelaar die zo’n 7 weken bloeit en heerlijk geurt. Als de Hamamelis bijna is uitgebloeid, begint de bloei van de vleesbes (Sarcococca hookeriana), met de meest verrukkelijke zoete geur! Helleborus is hier rijk vertegenwoordigd en bloeit van de hele winter en het vroege voorjaar.”

Niet alleen de bloei van een plant is belangrijk, maar ook de sierwaarde in andere seizoenen. Denk aan de vorm of structuur in de winter, herfstkleuren, etc.

Plant in groepen

Door aan te planten in groepen, creëer je als het ware kleurvlakken (zoals kleurvlekken in een schilderij), die beter opvallen (meer power hebben). Grote groepen planten van dezelfde soort geven rust aan een compositie.

Geen kale grond

Gebruik veel bodembedekkers en lage siergrassen om ervoor te zorgen dat de bodem bedekt is en je geen kale grond meer ziet. De planten lijken dan mooi op te doemen uit een natuurlijke onderlaag.

Kleur met bloembollen

Ieder jaar van de herfst tot zelfs begin januari, plant Marianne bloembollen. Zo kan ze elk voorjaar weer genieten van de vroege sneeuwklokjes en krokussen, die daarna worden opgevolgd door latere bolletjes. De tulpen zijn het hoogtepunt!

Geen gif en geen kunstmest

Marianne gebruikt geen bestrijdingsmiddelen of gif en geen kunstmest in haar tuin.

Compost en mulch

Afgestorven plantmateriaal wordt verdeeld over de borders en in het vroege voorjaar worden alle uitgebloeide delen fijngemaakt, om vervolgens weer als mulchlaag over de borders te verdelen. Ook de gemaakte compost tussen de potten achterin de tuin en compost uit de compostbak gaat weer over de borders. Zo gaat alle natuurlijke goedheid weer terug naar de bodem.

Durf keuzes te maken

In een kleine tuin moet je keuzes maken. Je hebt eenvoudigweg niet de ruimte om alle wensen te realiseren. Kies daarom heel bewust voor die dingen die je het liefst wil in je tuin en ook mogelijk zijn op basis van jouw tuin, ligging en bodem.

Open je tuin!

De tuin van Marianne lijkt zoveel groter dan deze echt is, omdat schuttingen grotendeels ontbreken en borders overlopen in de tuin van de buren. Zo krijg je echt een gevoel van ruimte en je geniet ook van elkaars tuin, het mooie uitzicht en de ruimtelijkheid: echt een aanrader! Ook in de stad!

Hoe ziet jouw tuin er uit?

Ben jij ook trots op je kleine tuin? Reageer op dit bericht, of mail ons. Wellicht is jouw tuin straks te zien in onze rubriek “de kleine Tuin van…”