Klimplanten zijn ideaal voor de kleine tuin. Er is maar weinig ruimte voor nodig in de border en ze kunnen toch nog een flink (verticaal) oppervlak van je tuin vullen. Veel klimplanten bloeien rijk en bijen zijn er gek op!
Er zijn grootbloemige klimplanten, zoals rozen en clematis, maar ook kleinbloemige klimplanten, zoals kamperfoelie en jasmijn. Veel klimplanten geuren heerlijk. Sommige soorten groeien erg snel, andere doen er langer over om een oppervlak te vullen. Klimplanten benutten de hoogte in je tuin en zijn prachtig om een kale muur of schutting te bedekken.
Wat is een klimplant?
Klimplanten zijn planten die ondersteuning nodig hebben om omhoog te groeien. Meestal zijn de stengels en uitlopers niet stevig genoeg om het gewicht van de plant te dragen. Met voldoende houvast kunnen ze echter flink hoogte maken. Klimplanten kunnen onder andere steun vinden in andere planten, muren en schuttingen, speciale klimsteunen en constructies. Zonder voldoende steun hebben veel echte klimplanten de neiging om als kruipende vorm te groeien.
Wat is het verschil tussen leiplanten en klimplanten?
Er is GEEN verschil tussen leiplanten en klimplanten. Hoewel voorheen vaak van leirozen en andere leiplanten werd gesproken, is klimroos en een klimplant tegenwoordig de gebruikelijke benaming. Overigens worden er ook steeds meer heesters opgekweekt in een leivorm, maar dit zijn geen echte klimplanten.
Welke soorten klimplanten zijn er?
Klimplanten zijn onder te verdelen op basis van de manier waarop ze ondersteuning vinden of hechten. Er wordt onderscheid gemaakt tussen zelfhechtende klimplanten (klimop, wilde wingerd), rankende klimplanten (clematis, druif), klimplanten met doorns (roos, braam), muurstruiken (vuurdoorn, Amerikaanse sering) en slingerende klimplanten (jasmijn, kamperfoelie).
Klimplanten in de tuin of border
Klimplanten zijn ideaal voor een kleine tuin of border. Zelfs een smalle plantstrook kan geschikt zijn (met wat extra aandacht). Met deze planten verander je saaie muren en kale schuttingen in groene wanden. Klimplanten zijn ook mooi te gebruiken om hoogte toe te voegen aan je tuin en tuinontwerp. Laat ze groeien over een pergola, overkapping, schuur, schutting of de muur. Ze vormen ook een extra laag of achtergrond in een smalle border. Veel soorten klimplanten hebben geurende bloemen en trekken veel bijen, vlinders en insecten. Ook bieden volwassen klimplanten extra beschutting en soms voedsel zoals bessen voor vogels.
Wil jij ook klimplanten kopen voor in je tuin? In dit artikel gaan we in op de verschillende soorten klimplanten, groenblijvende en bladverliezende klimplanten, standplaats, verzorging en snoeien van klimplanten en we geven een overzicht van bekende leiplanten die geschikt zijn voor een zonnige plek in de tuin of juist schaduw en voor kleigrond, zandgrond of zure grond.
Groenblijvende klimplanten vs Bladverliezende klimplanten
Er zijn klimplanten die in de winter het blad verliezen en er zijn groenblijvende klimplanten die het hele jaar het blad houden (ook in de winter).
Groenblijvende klimplanten
Groenblijvende klimplanten zijn goed te gebruiken voor het permanent bedekken van een constructie, schuur of muur. Oudere exemplaren zijn vaak in trek voor vogelnesten (bijvoorbeeld klimop). Wintergroene klimplanten zijn ook goed inzetbaar als smalle haag of haag voor smalle strook. Klimop is hiervoor een van de meest gebruikte klimplanten, maar dit is ook mogelijk met bijvoorbeeld Clematis armandii, sterjasmijn of Passiflora. Wel is dan een erg beschutte plek nodig. Groenblijvende klimplanten hebben (meestal) geen bijzondere herfstkleur. Wel geniet je het hele jaar van mooie groene wanden en muren in je tuin.
Bekende groenblijvende klimplanten zijn:
- Amerikaanse sering (Ceanothus)
- Clematis armandii
- Groenblijvende kamperfoelie (Lonicera henryi)
- Klimop (Hedera)
- Passiebloem (Passiflora)
- Sterjasmijn/ Toscaanse jasmijn (Trachelospermum)
- Vuurdoorn (Pyracantha)
Bekijk alle groenblijvende klimplanten en klimplanten die geschikt zijn als haag
Bladverliezende klimplanten
Hoewel bladverliezende klimplanten kaal worden in de winter, betekent dit niet dat ze saai zijn. Juist niet! Veel bladverliezende soorten bloeien extra rijk, of lang, of kennen een extra sterke (maar lekkere) geur.
Bekende bladverliezende klimplanten zijn:
- Blauweregen (Wisteria)
- Clematis
- Hop (Humulus lupulus)
- Kamperfoelie (Lonicera)
- Klimhortensia (Hydrangea petiolaris)
- Klimroos (Rosa)
- Trompetklimmer (Campsis)
- Wilde wingerd (Parthenocissus)
- Winterjasmijn (Jasminum nudiflorum)
Minder bekende klimplanten:
- Echte jasmijn (Jasminum officinale) – niet goed winterhard
- Kiwi (Actinidia deliciosa)
- Kiwibes (Actinidia arguta)
- Pronkerwt (Lathyrus) – eenjarig
- Schijnaugurk of klimbes (Akebia quinata)
- Sierdruif (Vitis coignetiae)
- Sierkiwi (Actinidia kolomikta)




Welke klimplanten bloeien lang?
Naast vorm en structuur aan in de tuin, bloeien veel soorten ook nog eens prachtig!
Er zijn klimplanten die maar heel kort bloeien en klimplanten met lange bloei. Grote bloemen, of hele rijke bloei met veel kleine bloemetjes. Sommige hebben een bijzondere bloeivorm (bijv. schermbloemen of stervormige bloemen) en/ of een heerlijke geur. Veel klimplanten bloeien in het voorjaar of in de zomer. Toch zijn er ook klimplanten die juist bloeien in het najaar of winter (winterbloeiers).
Populaire lang bloeiende klimplanten zijn:
- Doorbloeiende klimrozen (Rosa)
- Kamperfoelie (Lonicera periclymenum)
- Oost-Indische kers (Tropaeolum majus) – eenjarig
- Passiebloem (Passiflora)
- Winterjasmijn (Jasminum nudiflorum)
- Zomerbloeiende Clematis (groep 3)
Welke klimplanten groeien snel?
Wil je dat je nieuwe planten een bepaald object, of deel van de tuin snel bedekken? Dan kies je het best voor klimplanten die snel groeien. Ideaal als je een lelijke schuur of schutting aan het zicht wilt onttrekken, maar ook als je graag een smalle haag van klimplanten wilt realiseren.
Bekende snelgroeiende klimplanten:
- Blauweregen (Wisteria sinensis of floribunda)
- Hop (Humulus lupulus)
- Kamperfoelie (Lonicera periclymenum)
- Kiwibes en Kiwi (Actinidia arguta of deliciosa)
- Klimop (Hedera hibernica of helix)
- Oost-Indische kers (Tropaeolum) – eenjarig
- Passiebloem (Passiflora caerulea)
- Wilde wingerd (Parthenocissus)
Standplaats, Verzorging en Snoeien van klimplanten
Om optimaal te kunnen genieten van gezonde klimplanten, goede groei en rijke bloei, is het belangrijk om elke plant op de juiste plek te planten. Weet wat voor grond je hebt in je tuin en welke plekken veel, of juist weinig zon krijgen.
Kijk bij het bepalen van de juiste plek in je tuin eerst goed naar de omstandigheden, planteigenschappen en wensen van de plant met betrekking tot de standplaats. Verdiep je eerst in de planten en kies dan alleen die planten die geschikt zijn voor jouw tuin.
Hoeveel zon?
Er wordt onderscheid gemaakt in Volle zon (meer dan 5-6 uur direct zonlicht), Halfzon ofwel Halfschaduw (maximaal 4 uur zon), Schaduw (minder dan 4 uur zon) en Diepe schaduw (vrijwel geen zon).
Open of beschutte standplaats?
Sommige klimplanten verlangen een beschutte standplaats, uit de wind, of in elk geval beschut voor de koude oostenwind in de winter. Dit zijn vaak planten die niet winterhard of minder winterhard zijn in ons klimaat. Een zuidmuur of muur op het westen is hiervoor erg geschikt. Vaak wensen deze planten ook goed doorlatende grond, zodat ze in de winter niet te nat staan.
Welke grondsoort?
Ook de grond is van belang voor het goed groeien van je planten. Sommige planten zijn weinig kritisch als het aankomt op de grondsoort, maar veel planten hebben wel een specifieke grondsoort nodig. In ons land komen de volgende grondsoorten het meeste voor: Kleigrond, zandgrond en veengrond (zure grond).
Meer over grond en grondsoorten lees je in ons artikel “Bodem – Grondsoort, zuurgraad en drainage“
Water en Bemesting voor klimplanten
Voor de verzorging van klimplanten is het belangrijk om het eerste groeiseizoen wekelijks ruim water te geven (vaker bij droogte, dagelijks in pot). In het voorjaar kan je planten bemesten (bijv. koemestkorrels of siertuin bemesting). Geef niet meer dan de aanbevolen hoeveelheid.
Lees meer over water geven (hoeveel en hoe vaak), of over planten bemesten (wanneer en hoe).
Waarmee kan je klimplanten ondersteunen?
De meeste klimplanten hebben goede ondersteuning nodig. Dit kan met behulp van planten in de nabijheid, maar je kunt hiervoor ook voorzien in goede klimsteunen. Denk aan een trellis, een frame van bamboestokken, gaashek, rooster, een raamwerk van touwen, metalen spandraad, etc.
Klimplanten snoeien
Wordt een klimplant te fors of te hoog, of bloeit deze alleen nog helemaal bovenaan? Dan is het tijd om de plant te snoeien.
In algemene zin geldt dat voorjaarsbloeiende en vroegbloeiende klimplanten (die voor de langste dag bloeien) direct na de bloei gesnoeid dienen te worden. Zomerbloeiende klimplanten (dus na 21 juni) worden in het (vroege) voorjaar gesnoeid.
Klimplanten die op eenjarig hout bloeien kunnen eventueel tot laag boven de grond teruggesnoeid worden. Zo voorkom je een wirwar van snelle groei en hou je goede bloei.
Bekijk al onze tips voor snoeien en lees hoe je clematis moet snoeien en hoe en wanneer je een druif moet snoeien, blauweregen snoeien, of klimroos snoeien.
Klimplanten voor Zon
- Clematis (voet wel in schaduw)
- Druif (Vitis)
- Blauweregen (Wisteria)
- Kiwi (Actinidia)
- Sterjasmijn/ Toscaanse jasmijn (Trachelospermum)
- Kamperfoelie (Lonicera)
- Trompetbloem (Campsis)
- Passiebloem (Passiflora)
- Klimroos (Rosa)
Klimplanten voor Schaduw
- Clematis alpina
- Kamperfoelie (Lonicera)
- Klimop (Hedera)
- Schijnaugurk (Akebia)
- Vuurdoorn (Pyracantha)
- Wilde wingerd (Parthenocissus)
Bekijk alle klimplanten voor schaduw
Klimplanten voor Kleigrond
Aanplanten en verplanten is soms best zwaar op kleigrond. Toch is klei een goede voedingsbasis voor veel planten. Er zijn veel planten die gedijen op kleigrond. Hoewel sommige planten moeite kunnen hebben met de klei die lang nat blijft in de winter.
Zie ons artikel “91 Planten voor Kleigrond (die niet te groot worden)“
Klimplanten voor Zandgrond
Hoewel aanplanten makkelijk gaat op zandgrond, is voor veel planten grondverbetering nodig, om te zorgen voor voldoende voeding en om het vocht langer vast te houden. Toch zijn er zeker ook planten die goed groeien op zandgrond.
Lees ook het artikel “Tips voor een tuin op droge zandgrond“
Klimplanten voor Zure grond
Zure grond zoals veengrond, of een plek in het bos is niet voor alle planten geschikt. Maar veel klimplanten komen oorspronkelijk uit dit type omgeving en zure grond is voor veel kllimplanten dan ook geen probleem.
Zie ons artikel “7 Heesters voor zure grond“
Een klimplant aanplanten
Wanneer klimplanten aanplanten?
Klimplanten uit pot (potgekweekt) kan je het hele jaar aanplanten, behalve als het (overdag) vriest. Klimplanten uit volle grond (met kluit of blote wortels) kan je alleen tussen oktober en maart planten. Klimrozen worden vaak met blote wortel verkocht. De beste tijd voor het aanplanten van klimplanten is het voorjaar, evenals het najaar. Minder winterharde klimplanten als Toscaanse jasmijn en Passiflora plant je liever niet te laat in het seizoen, zodat ze nog zolang mogelijk de tijd hebben om goed aan te slaan.
Hoe plant je een klimplant?
- Zorg ervoor dat je (nog voordat je gaat planten) reeds een goede plantensteun of steunconstructie hebt gemaakt.
- Graaf een ruim plantgat en verbeter de grond met rijke organische compost of tuingrond.Laat de plant enkele uren (of een nacht) in een emmer water staan als de wortelkluit erg droog is.
- Verwijder de klimplant voorzichtig uit de pot. De wortels en jonge uitlopers zijn vaak nog er fragiel bij jonge klimplanten.
- Plant de klimplant op dezelfde diepte als bij de kweker (oftewel hou de bovenkant van de pot aan als grondniveau). Plant bij voorkeur op zo’n 30cm van een muur of schutting. Laat de klimplant iets achterover hellen naar de muur of klimsteun. Druk de aarde rondom de plant goed aan. Let op: Clematis en andere planten die gevoelig zijn voor verwelkingsziekte plant je liever 10-15cm dieper. Bij klimrozen dient de ent op grondhoogte te zitten.
- Geef na het aanplanten ruim water. Ook als het bewolkt of regenachtig weer is en in de winter. Niet alleen zorg je zo voor een goede start voor de plant, maar de grond zakt ook beter in rond de wortels.
- Maak de uitlopers los van de originele klimsteun en geleid de uitlopers over jouw klimsteun of constructie. Doe dit niet te strak, zodat de uitlopers wat beweging van weer en wind kunnen verdragen.
- Strooi na het water geven een laag compost (of ander mulch materiaal) rondom de plant om uitdroging te beperken. Geef het eerste groeiseizoen wekelijks ruim water. Zeker bij droogte!
Zie ook ons artikel Hoe plant je een clematis (en voorkom je problemen)?
Wat is jouw favoriete klimplant in de tuin?
* Dit bericht bevat een gesponsorde link